‘Sjiek is miech dat!’ Visie op taal als erfgoed

TY - UNPB

T1 - ‘Sjiek is miech dat!’ Visie op taal als erfgoed

AU - Cornips, L.M.E.A.

AU - van Saaze, V.

AU - M, Frencken

AU - van Nieuwenhoven, E.

AU - van de Wijngaard, T

AU - van Hout, R.

N1 - Ongepubliceerd. Rapport ingediend bij de gedeputeerde van Cultuur (dhr. G. Koopmans) dienend als input voor de invulling van de provinciale erfgoednota.

PY - 2015/10/12

Y1 - 2015/10/12

N2 - Wat vinden Limburgers: 82% van de respondenten in de grote Limburg-enquête1 wil dat kinderen in het dialect worden opgevoed, 70% geeft aan dat er op radio en televisie meer Limburgs te horen moet zijn, 64% laat weten dat er structurele aandacht voor het dialect in het onderwijs moet komen en dat het dialect in zoveel mogelijk situaties gebruikt moet worden (60%). Rond de 40% vindt bevordering van het Limburgs schrijven en publiceren belangrijk, evenals het ontwikkelen van websites over de Limburgse taal en taalgebruik, en het propageren van liedteksten in het Limburgs. Limburgers hechten veel waarde aan streektaal/dialect en gebruiken het dagelijks. Nieuwkomers en Limburgse ‘laatsprekers’ laten de diverse taalorganisaties weten het dialect te willen leren spreken. Meer dan de helft van de Limburgse jongeren communiceert met elkaar in hun dialect op sociale media, maar het Nederlands is nog steeds de belangrijkste taal waarin Limburgers zich literair en poëtisch uiten. Meertaligheid is in Limburg dus onder andere besloten in het naast elkaar gebruiken van de streektaal/ het dialect en het Nederlands in creatieve talige uitingen als literatuur, poëzie, taal- en volkscultuur. Visie: Taal is een mobiliserende kracht die individuen een gevoel van eigenwaarde, zelfbewustzijn en zelfredzaamheid geeft. Taal is in Limburg economisch en maatschappelijk onmisbaar: ze geeft Limburg een regionale identiteit, ze leidt tot processen van sociale binding en is inzetbaar in de branding van Limburg als geheel en van de diverse subregio’s. Huidige situatie – krachten en uitdagingen: Door processen van globalisering is identiteitsvorming door taal cruciaal voor houvast in een complex gevoelde samenleving. Streektaal- en literatuurorganisaties zetten zich daarvoor in, gesteund door 75% van de Limburgers. Het Limburgs is officieel als regionale taal (streektaal) erkend. De bevolking en de politiek zien het belang van streektaal/dialect en literatuur uit Limburg dus in. De aansluiting met jongeren en de digitale communicatiecultuur moet echter beter. Ongegronde en hardnekkige vooroordelen over het dialect (slecht voor de talige ontwikkeling van het kind in het Nederlands) moeten we bestrijden. Doel 2020: Een stimulerend taalklimaat dat maatschappelijk, cultureel en economisch vernieuwend is en waarin streektaal en literatuur floreren. Het bereiken en betrekken van jongeren heeft een absolute prioriteit. Een innovatieve digitale infrastructuur en open organisaties moeten naadloos aansluiten op de vragen en behoeften van alle generaties Limburgers. Daarvoor is nodig: (1) een diversiteit aan podia waar Limburgers zich talig en cultureel kunnen manifesteren, (2) toegankelijke digitale taalmiddelen, te ontwikkelen met jongeren, (3) een intensief netwerk tussen organisaties ter bevordering van samenwerking en (4) een vernieuwend beleid dat de unieke Limburgse taal, literatuur en volkscultuur promoot.

AB - Wat vinden Limburgers: 82% van de respondenten in de grote Limburg-enquête1 wil dat kinderen in het dialect worden opgevoed, 70% geeft aan dat er op radio en televisie meer Limburgs te horen moet zijn, 64% laat weten dat er structurele aandacht voor het dialect in het onderwijs moet komen en dat het dialect in zoveel mogelijk situaties gebruikt moet worden (60%). Rond de 40% vindt bevordering van het Limburgs schrijven en publiceren belangrijk, evenals het ontwikkelen van websites over de Limburgse taal en taalgebruik, en het propageren van liedteksten in het Limburgs. Limburgers hechten veel waarde aan streektaal/dialect en gebruiken het dagelijks. Nieuwkomers en Limburgse ‘laatsprekers’ laten de diverse taalorganisaties weten het dialect te willen leren spreken. Meer dan de helft van de Limburgse jongeren communiceert met elkaar in hun dialect op sociale media, maar het Nederlands is nog steeds de belangrijkste taal waarin Limburgers zich literair en poëtisch uiten. Meertaligheid is in Limburg dus onder andere besloten in het naast elkaar gebruiken van de streektaal/ het dialect en het Nederlands in creatieve talige uitingen als literatuur, poëzie, taal- en volkscultuur. Visie: Taal is een mobiliserende kracht die individuen een gevoel van eigenwaarde, zelfbewustzijn en zelfredzaamheid geeft. Taal is in Limburg economisch en maatschappelijk onmisbaar: ze geeft Limburg een regionale identiteit, ze leidt tot processen van sociale binding en is inzetbaar in de branding van Limburg als geheel en van de diverse subregio’s. Huidige situatie – krachten en uitdagingen: Door processen van globalisering is identiteitsvorming door taal cruciaal voor houvast in een complex gevoelde samenleving. Streektaal- en literatuurorganisaties zetten zich daarvoor in, gesteund door 75% van de Limburgers. Het Limburgs is officieel als regionale taal (streektaal) erkend. De bevolking en de politiek zien het belang van streektaal/dialect en literatuur uit Limburg dus in. De aansluiting met jongeren en de digitale communicatiecultuur moet echter beter. Ongegronde en hardnekkige vooroordelen over het dialect (slecht voor de talige ontwikkeling van het kind in het Nederlands) moeten we bestrijden. Doel 2020: Een stimulerend taalklimaat dat maatschappelijk, cultureel en economisch vernieuwend is en waarin streektaal en literatuur floreren. Het bereiken en betrekken van jongeren heeft een absolute prioriteit. Een innovatieve digitale infrastructuur en open organisaties moeten naadloos aansluiten op de vragen en behoeften van alle generaties Limburgers. Daarvoor is nodig: (1) een diversiteit aan podia waar Limburgers zich talig en cultureel kunnen manifesteren, (2) toegankelijke digitale taalmiddelen, te ontwikkelen met jongeren, (3) een intensief netwerk tussen organisaties ter bevordering van samenwerking en (4) een vernieuwend beleid dat de unieke Limburgse taal, literatuur en volkscultuur promoot.

M3 - Online paper

BT - ‘Sjiek is miech dat!’ Visie op taal als erfgoed

PB - unpublished

ER -