Groningen gaat stug door

Beschrijving

De basis van echt toekomstperspectief is werkgelegenheid. Het noorden, en dus ook Groningen, heeft de laatste decennia moeite gehad de rest van het land economisch bij te houden. ‘Groningen was met Friesland één van de rijkste landbouwprovincies met al vroeg agro-industrie rond zetmeel en strokarton’, zegt Marijn Molema (34/35), projectleider bij de Fryske Akademy. ‘Daar werd goed verdiend.’ De provincie was laat met de overstap naar industrie. Toen volgden de klappen van twee oliecrisis, en verschoof de blik alweer naar diensten en kennis. ‘Voordat de inhaalslag gemaakt kon worden, vond de volgende omslag al weer plaats.’

De overheid probeerde in de jaren zestig, zeventig en tachtig nog te zorgen voor een gelijkmatige economische ontwikkeling van regio’s. Ook in Groningen. Er werden bedrijven, zoals Philips en aluminiumsmelter Aldel, naar de provincie gelokt met energie- en subsidies. Er werd geïnvesteerd in infrastructuur. Bovendien verplaatste de overheid de huidige Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en het PTT-hoofdkantoor naar het noorden. Een verzelfstandigt KPN vertrok tien jaar later weer. Naast station Groningen-Centraal staat nog altijd het als opengeslagen telefoonboek ontworpen hoofdkantoor, waarin nu studenten wonen.

Nu is dit spreidingsbeleid bijna helemaal verdwenen. Beleidsmakers vinden juist dat je moet investeren in de sterkste gebieden. In 2007 werd dit expliciet beleid in de nota Pieken in de delta. Ongelijkheid tussen regio’s werd op de koop toegenomen. Het gaat hierbij niet alleen om infrastructuur, maar ook om innovatiebeleid. ‘Het hele topsectorenbeleid is op de dit principe gebaseerd’, zegt XXX. ‘Hoewel dit niet gebiedsgericht is, komt het in de praktijk wel in succesrijke gebieden terecht, omdat de topsectoren grotendeels daar zijn gevestigd.

XXX snapt de gedachte achter het beleid wel. Politici moeten elke euro zo effectief mogelijk uitgeven. Maar hij vindt dat elke regio economisch perspectief moet houden, en geen genoegen hoeft te nemen met alleen financiële overdracht via uitkeringen. pasklare oplossingen heeft ook Allers niet. ‘Een gelijkmatige economische ontwikkeling is niet haalbaar’, zegt hij. ‘Ik denk dus eerder aan een economisch minimumniveau waar een regio niet onder mag zakken.’

De opmars van SP en PVV in Noordoost-Groningen bij de laatste Tweede Kamerkiezing lijkt een veeg teken. In alle gemeentes behalve Stadskanaal was één van beide partijen de grootste. In alle gemeentes haalde de PVV recordaandeel stemmers. Eind jaren zestig toen er weinig perspectief was in Oost-Groningen werd de CPN hier groot. XXX duidt de populariteit van de PVV als een protest. ‘Ik denk dat mensen vinden dat ze lang genoeg door Den Haag zijn genegeerd.’