Beschrijving
'De boer, hij investeerde voort' is een nieuw project dat onlangs op de fryske Akademy van start is gegaan. Doel is het verzamelen van persoonlijke verhalen over de modernisering van het agrarisch bedrijfsleven tussen 1955 en 1980.
Het projectteam bestaat uit dr. Marijn Molema, sinds juli 2014 als historicus van de 19de en 20ste eeuw verbonden aan de Fryske Akademy, historicus drs. Binne de Haan, die speciaal voor dit project is aangesteld, en secretaresse Adrie Kaspers. De beeldredactie wordt verzorgd door het Nederlands Agronomisch Historisch Instituut (NAHI), dat verbonden is aan de universiteiten van Wageningen en Groningen.
Schaalvergroting en modernisering hebben het boerenbedrijf ingrijpend veranderd. Een goed voorbeeld is de overgang van traditionele boter- en kaasmakerijen op het boerenerf naar industriële verwerking in de fabriek. De bedrijfsvoering werd hierdoor complexer.
Boeren moesten niet alleen contact onderhouden met de zuivelfabriek, maar ook met talrijke toeleveranciers, kennisinstellingen en overheidsinstellingen. Het netwerk van de boer werd veel groter en zijn afhankelijkheid sterker. Door efficiëntere technieken in zowel landbouw/veeteelt als in de industrie werd na de Tweede Wereldoorlog de wederzijdse afhankelijkheid tussen boeren en verwerkende industrieën alleen maar groter. Het is de vraag hoeveel vrijheid boeren nog hadden in de uitoefening van hun bedrijf.
Door het interviewen van een groep boeren en boerinnen wil het projectteam inzicht geven in de veranderende positie van boeren in agro-industriële netwerken, daarmee wordt ook bijgedragen aan de geschiedenis in algemene zin. De 'mondelinge geschiedenis' die uit dit project resulteert, kan namelijk als bron gebruikt worden in nieuwe studies, zodat nieuwe geschiedschrijving over de agrarische sector ook meer 'van onderop' geschreven kan worden. Het perspectief van de boeren zelf is minstens zo belangrijk als dat van het industriele bedrijfsleven en de overheid.
Het project beperkt zich tot boeren en boerinnen die leiding hadden over een boerenbedrijf dat in de periode tussen 1955 en 1980 in schaal en omvang toe nam. In deze periode werd de modernisering en schaalvergroting van de landbouw intensief ondersteund door de overheid. De interviews worden afgenomen onder boeren uit Fryslân en Groningen. De vraaggesprekken worden gespreid over bedrijfsactiviteiten die van oudsher goed vertegenwoordigd zijn in Noord- Nederland, waaronder in elk geval de melkveehouderij en de teelt van poot- en zetmeelaardappelen. De interviews worden volgens de wetenschappelijke methode van 'mondelinge geschiedenis' of oral history voorbereid. Centraal staan de veranderingen in het dagelijks leven en in de werkwijzen op de boerderij. Welke bedrijfseconomische beslissingen moesten worden genomen? Wat betekende het voor hen om boer in Nederland te zijn en blijven? Hoe hebben zij de intensivering beleefd? De interviews verschijnen in een boek De boer, hij investeerde voort dat nog dit jaar verschijnt. Naar aanleiding hiervan volgen een aantal lezingen over het onderwerp.
Periode | 16 mrt. 2015 |
---|
Media-aandacht
Media-aandacht
Titel Veranderingen in het boerenbedrijf Media naam/outlet Historisch tijdschrift Fryslân Duur / lengte / grootte Ljouwert Release datum 16/03/2015 Producent / auteur Peter van der Meer Personen Marijn Molema