Dr. Tobie Goedewaagen (1895-1980), een leven lang nationaal-socialist

TY - THES

T1 - Dr. Tobie Goedewaagen (1895-1980), een leven lang nationaal-socialist

AU - Van Berkel, Anne Benine

PY - 2012

Y1 - 2012

N2 - Dit proefschrift is een biografie over de gelijknamige filosoof en overtuigde nationaal-socialist. Deze nazaat uit een welvarende bankiersfamilie behoorde tijdens de bezettingsjaren tot de leidende figuren van het Duitse nationaal-socialistische bestuur in Nederland. Goedewaagen kreeg tot taak om op het departement van Volksvoorlichting en Kunsten de nazificatie van de Nederlandse cultuur, media en kunsten te organiseren. Hij was als secretaris-generaal verantwoordelijk voor omstreden maatregelen als de gelijkschakeling van de pers, de opheffing van het verzuilde omroepsysteem ten bate van een Nationale Omroep en de corporatieve ordening van alle kunstenaars in de Kultuurkamer. Deze maatregelen, die de Nederlandse samenleving in het hart troffen, maakten hem tot een alom bekende en vooral gehate NSB-er met de scheldnaam ‘Rotkar’. Wie weet dat Goedewaagen in zijn jonge jaren bevriend was met toonaangevende kunstenaars als de beeldhouwer John Rädecker en een protégé was van de dichter Adriaan Roland Holst, vraagt zich af welke ambities deze filosoof tot zijn nationaal-socialististische idealen gedreven heeft. Na de oorlog was zijn rol in de wetenschap en de samenleving uitgespeeld, maar de erfenis van zijn werk kreeg zijn beslag in nieuw overheidsbeleid. Goedewaagen zelf werd met zijn onveranderde idealen in de schimmige kringen van Duitse alt-Nazi’s op handen gedragen.

AB - Dit proefschrift is een biografie over de gelijknamige filosoof en overtuigde nationaal-socialist. Deze nazaat uit een welvarende bankiersfamilie behoorde tijdens de bezettingsjaren tot de leidende figuren van het Duitse nationaal-socialistische bestuur in Nederland. Goedewaagen kreeg tot taak om op het departement van Volksvoorlichting en Kunsten de nazificatie van de Nederlandse cultuur, media en kunsten te organiseren. Hij was als secretaris-generaal verantwoordelijk voor omstreden maatregelen als de gelijkschakeling van de pers, de opheffing van het verzuilde omroepsysteem ten bate van een Nationale Omroep en de corporatieve ordening van alle kunstenaars in de Kultuurkamer. Deze maatregelen, die de Nederlandse samenleving in het hart troffen, maakten hem tot een alom bekende en vooral gehate NSB-er met de scheldnaam ‘Rotkar’. Wie weet dat Goedewaagen in zijn jonge jaren bevriend was met toonaangevende kunstenaars als de beeldhouwer John Rädecker en een protégé was van de dichter Adriaan Roland Holst, vraagt zich af welke ambities deze filosoof tot zijn nationaal-socialististische idealen gedreven heeft. Na de oorlog was zijn rol in de wetenschap en de samenleving uitgespeeld, maar de erfenis van zijn werk kreeg zijn beslag in nieuw overheidsbeleid. Goedewaagen zelf werd met zijn onveranderde idealen in de schimmige kringen van Duitse alt-Nazi’s op handen gedragen.

M3 - PhD thesis

PB - Universiteit van Amsterdam

CY - Amsterdam

ER -