Seasonal synchronization between trophic levels under climate change: Genetic and environmental effects on winter moth egg hatching

TY - THES

T1 - Seasonal synchronization between trophic levels under climate change: Genetic and environmental effects on winter moth egg hatching

AU - Van Asch, M.

N1 - 50 NIOO Thesis

PY - 2007/6/15

Y1 - 2007/6/15

N2 - Het klimaat verandert. De grote vraag is nu wat de consequenties hiervan zullen zijn. Margriet van Asch deed onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering binnen een ecosysteem. In haar onderzoek nam zij als voorbeeld een insect met een éénjarige levenscyclus, de wintervlinder (Operophtera brumata), samen met de boom waarop hij leeft, de eik (Quercus robur).De wintervlinderrupsen zijn in het voorjaar afhankelijk van jong eikenblad. Dit blad is maar gedurende een zeer korte periode geschikt als voedsel. Daarom is het van groot belang dat de rupsen precies uit het ei komen op het moment dat ook de eikenbomen gaan uitlopen. Zowel de bomen als de eieren ontwikkelen sneller bij een hogere temperatuur. Het effect van temperatuur lijkt echter sterker te zijn voor de rupsen dan voor de bomen, wat ertoe leidt dat in een warm voorjaar de rupsen al uit het ei komen vóórdat er voedsel (eikenblad) beschikbaar is. Wanneer de temperatuur stijgt zal dit in toenemende mate tot 'mistiming' tussen insect en plant leiden. De gevolgen van zo’n mistiming zijn aanzienlijk: zonder voedsel sterven de rupsen al binnen enkele dagen. Maar omdat de gevoeligheid van de eieren voor temperatuur genetisch bepaald blijkt, kunnen de rupsen zich door natuurlijke selectie aanpassen aan het veranderende klimaat. Van Asch toont aan dat de reactie van de wintervlindereieren op de temperatuur de afgelopen tien jaar inderdaad veranderd is: bij dezelfde temperaturen komen de eieren nu vijf tot tien dagen later uit dan tien jaar geleden.

AB - Het klimaat verandert. De grote vraag is nu wat de consequenties hiervan zullen zijn. Margriet van Asch deed onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering binnen een ecosysteem. In haar onderzoek nam zij als voorbeeld een insect met een éénjarige levenscyclus, de wintervlinder (Operophtera brumata), samen met de boom waarop hij leeft, de eik (Quercus robur).De wintervlinderrupsen zijn in het voorjaar afhankelijk van jong eikenblad. Dit blad is maar gedurende een zeer korte periode geschikt als voedsel. Daarom is het van groot belang dat de rupsen precies uit het ei komen op het moment dat ook de eikenbomen gaan uitlopen. Zowel de bomen als de eieren ontwikkelen sneller bij een hogere temperatuur. Het effect van temperatuur lijkt echter sterker te zijn voor de rupsen dan voor de bomen, wat ertoe leidt dat in een warm voorjaar de rupsen al uit het ei komen vóórdat er voedsel (eikenblad) beschikbaar is. Wanneer de temperatuur stijgt zal dit in toenemende mate tot 'mistiming' tussen insect en plant leiden. De gevolgen van zo’n mistiming zijn aanzienlijk: zonder voedsel sterven de rupsen al binnen enkele dagen. Maar omdat de gevoeligheid van de eieren voor temperatuur genetisch bepaald blijkt, kunnen de rupsen zich door natuurlijke selectie aanpassen aan het veranderende klimaat. Van Asch toont aan dat de reactie van de wintervlindereieren op de temperatuur de afgelopen tien jaar inderdaad veranderd is: bij dezelfde temperaturen komen de eieren nu vijf tot tien dagen later uit dan tien jaar geleden.

M3 - PhD thesis

PB - Rijksuniversiteit Groningen

CY - Groningen

ER -